سوال: آیا شامپو میتواند باعث ریزش مو شود ؟
بله، شامپو هاى حاوى بیش از ٢٪ سدیم لوریل سولفات (sodium lauryl sulfate یا SLS) مىتواند یکى ازعوامل مؤثر در ریزش مو ها باشد.
سدیم لوریل سولفات یکى ازترکیبات اصلى شامپو ها، صابونها و بسیارى از خمیر دندان و سایرشویندهها مانند مایع ظرفشویى، مایع دستشویى و انواع لوازم آرایشى – بهداشتى است. سدیم لوریل سولفات یک عامل فعال سطحى (سورفاکتانت) قوى است و جزء پاککنندههاى صناعى با قدرت زیاد طبقهبندى مىشود؛ خاصیت کفکنندگى و حل کردن چربى شامپو ها و صابون و سایر شویندههاى بهداشتى، ناشى از سدیم لوریل سولفات است، علاوه برآن، این ماده خواص دیگرى نظیر امولسیون کننده، حجمدهنده و … دارد و به علت قدرت بالاى پاک کنندگى و ارزان بودن مورد علاقه تولیدکنندگان فرآوردههاى آرایشى-بهداشتى است.
استفاده ازاین ماده سالهاست که در اروپا ممنوع شده و در بسیارى از کشورها حد مجاز آن ٢٪ تعیین شده درصورتیکه در کشور ما به علت نبودن استاندارد ملى براى شامپو مقدار آن بین ٢٠-١٠٪ و حتى بیشتر است .
نکته مهم در مورد سدیم لوریل سولفات و ترکیبات هم خانواده از جمله سدیم لورت سولفات یا سدیم لوریل اترسولفات (SLES) اینست که در بعضى از موارد بخصوص در فرآوردههاى بدست آمده از نارگیل (coconut derived)، آلودگى بالا با ماده خطرناک و سرطانزاى دیوکسان (Dioxane) دارند، پس نباید عبارت تبلیغاتى (طبیعى) یا (گیاهى) مندرج بر روى شامپو ها و صابون ها، باعث شود تا بدون توجه به محتویات و موادتشکیلدهنده این فرآورده ها، از آنها استفاده کنیم.
از عوارض دیگر سدیم لوریل سولفات و سورفاکتانتهاى مشابه،تحریک پوست و مخاط چشم است، که به علت شکستن سد رطوبتى پوست، نفوذ مواد شیمیایى به داخل پوست را تسهیل مىکند،احساس سوزش و خارش بعد از حمام به همین علت است. افرادی که پوست حساس و خشک دارند، یا مبتلا به انواع اکزما و پسوریازیس و … هستند، بیشتر در معرض آسیب ناشی از SLS هستند.
نکته مهم دیگر اینکه استفاده از خمیر دندانهاى حاوى SLS احتمال بروز آفت دهان را افزایش مىدهد.
با اینکه سرطانزا بودن سدیم لوریل سولفات و سورفاکتانتهاى هم خانواده هنوز کاملاً اثبات نشده ولى عوارض پوستى آن مثل تخریب سد محافظتى پوست قطعى است، بنابراین توصیه مىشود از شامپو ها و صابون ها و فرآوردههاى بهداشتى-آرایشى بدون SLS و SLES که با درج عبارت SLS Free یا SLES Free شناخته مى شوند، استفاده شود.